موضوع: تحصیلات تکمیلی
نويسنده: administrator
تاريخ: 30 بهمن 1392
بازديدها: 3111
مطالب نظری :
پژوهش ازنظر لغوی به معنای پژوهیدن وپی جویی وبازجستن وجستجو می شود واز نظرعلمی به معنای تغییرکنترل شده یا هدایت شده ی موقعیت نا معین به صورت موقعیتی که از لحاظ مشخصات وروابط کاملا معین یا هدایت وثابت ،وعناصری به صورت یک کل متحدتغییریافته باشد.ویاشاید بتوان گفت تحقیق بمعنای مقابله فکرو اندیشه با واقعیت،
دانش حاصل از پژوهشهای تعلیم وتربیت در چهار نوع دسته بندی می شود:
1- توصیف : بررسی وضعیت موجود،به عبارتی به معنای شرح شکل ،ساختاروتغییرات در طول زمان وچگونگی ارتباط آن ها با سایر پدیده ها.
2- پیش بینی :تعیین روابط بین متغیر ها در اجرای ،توانایی پیش بینی آن چه درآینده اتفاق می افتد.
3- بهبود : این نوع دانش در پی شناسایی عامل یا عواملی است که در آن پدیده مورد بررسی تحت کنترل قرار گرفته وتاثیرش مشخص می گردد.درمثال زیر با کنترل متغیرهای مزاحم تک تک مولفه ها را بر روی نمونه مورد تحقیق مورد بررسی قرار می دهیم وجهت بهبود وضعیت اقدامات لازم را انجام می دهیم.
مثال :بررسی میزان افت تحصیلی در درس ریاضی سوم ابتدایی
مولفه ها : روش تدریس معلم ، کتاب درسی ، تجهیزات ، والدین
متغیرهای مزاحم : دانش آموزان ، تغذیه ، دوستان
4- تبیین :دراین نوع دانش که مهمترین نوع است سه نوع دانش دیگر را در برمی گیرد.
ویژگی های پژوهش علمی :
• توانایی تبین حقایق و مشاهدات
• سازگاری با واقعیت های مشاهده شده
• افزایشی بودن
• به سبب انگیزه پژوهش در جامعه شود.تعمیم پذیری
• تخصص طلبی
• منطقی وعینی بودن
• صبرطلبی
• جرات طلبی
• دقت طلبی در پژوهش
انواع تحقیقات: تقسیم بندی از نظر هدف:
* بنیادین: حتی اگر آزمایشگاهی باشد بدنبال پیدا کردن ویژگی های عمومی و مشترک بین پدیده ها است.
* کاربردی : بهترکردن روال انجام یک فعالیت یا بهتر کردن روال تولید یک محصول
* توسعه ای: به تحقیقی گفته می شود که به منظور تدوین و تشخیص طرح ها روش ها و برنامه های درسی انجام می شود. هدف این نوع تحقیق تدوین برنامه ها وطرح ها می باشد به طوری که ابتدا با یک موقعیت نا معین شروع شده و براساس یافته های پژوهشی طرح یا برنامه ان تولید می شود.
انواع پژوهش از براساس نحوه گرد آوری داده ها
• آزمایشی تجربی :
ویژگی های این نوع تحقیق
• غیر آزمایشی : توصیفی :
1- پیمایشی
2- همبستگی
3- علی و مقایسه ای
4- اقدام پژوهی
5- مطالعه موردی
6- زمینه ای
زمینه ای: وقتی که به بررسی نظرات یک گروه خاص در ارتباط با یک مولفه ی مشخص پرداخته میشود و با یک تخصص خاص میتواند انجام شود.
مثال : بررسی میزان استفاده از مولفه های تفکر انتقادی در کتاب های درسی علوم اجتماعی متوسطه و ارائه الگو (زمینه ای)
توصیفی پیمایشی : به بررسی نظرات افراد با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه در ارتباط با وضعیت موجود اجرای یک مولفه میپردازد. ( درحقیقت نظر سنجی)
مثال توصیفی پیمایشی : بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی اعضای هیئت علمی منطقه 1
توصیفی همبستگی : بررسی رابطه بین دو متغیر یا بیشتر می¬پردازد.
علی- مقایسه ای : محقق به دنبال یافتن علت یک فعالیت خاص یا الگوی رفتاری زمانیکه نمیتوان متغیرها را کاملأ کنترل کرد.
مثال :بررسی علل طلاق در لامرد
مطالعه موردی: به تحقیقاتی که به صورت تخصصی ویژه وبه صورت عمیق وبه بررسی یک مولفه پرداخته می شود. و هدف تمرکز دقیق بر متغیر های اثر گزاری باشد.
اقدام پژوهی : پژوهش حین کار یا حین اقدام، در اقدام پژوهی یک مشکل یا مسئله بوجود آمده که جهت حل آن پژوهشی حین عملانجام می شود وباانجام اقداماتی عملی وبررسی تاثیر اقدامات به حل مسئله پرداخته می شود.
مثال :چگونه می توانم مصرف خوراکیهای غیر مجاز را در دانش آموزان کاهش دهم؟
توصیفی تحلیلی: به تحقیقاتی که با استفاده از مستندات و نظریات مرتبط با موضوع و بررسی کیفی متغیرهای مدنظر پرداخته می شود.(تحقیقاتی که براساس پرسشنامه مصاحبه نباشد)
مثال پژوهش توصیفی تحلیلی :
تحقیقات علوم سیاسی
نقش استراتژیک خلیج فارس دریک تحقیق تحلیلی
بررسی نقش مدیریت در توسعه آموزش عالی
پژوهش قوم نگاری:(بیشترین تحقیق کیفی یاهمان توصیفی-تحلیلی است.).
قوم: منظوربیشتر به گروه ها، ،سنت ها و آداب و رسوم ها و...
وتقریبا کاملا کیفی است یعنی کاملأبر اساس مستندات و با مطالعه کتابخانه ای می¬باشد
پژوهش تاریخی: بررسی توأم با نقد رویداد ها و تحولات گذشته.
مثال : بررسی وضعیت اجرای روش مکتب خانه ای در ایران
شبه آزمایشی : به تحقیقاتی گفته میشود که محقق نمیتواندبه کنترل همه متغیرها بپردازد و افراد نمونه در گروه های گواه و آزمایش قرار داده میشود و معمولأ اثر متغیر مستقل با کنترل نسبی از متغیرها انجام میشود.
مثال:برسی تاثیر روش های تدریس نوین بر یادگیری دانش اموزان پنجم ابتدایی دردرس علوم.
پژوهش ها به طور کلی به این شکل دسته می¬شوند:
* کمی : جمع آوری و تحلیل داده ها با استفاده از آمار،
مثال :پژوهش همبستگی وتوصیفی –پیمایشی وعلی مفایسه ای اکثرا از این نمونه اند.
* کیفی : توصیف و تحلیل بررسی و جمع آوری و نقد مستندات مربوط به متغیرها
مثال : پژوهشهای قوم نگاری واقدام پژوهی بیشتر از این نوع تحقیق اند.
* ترکیبی: ترکیب رویکردهای کمی وکیفی است. بطوری که از هردو روش در انجام پژوهش استفاده می شود.هم از توصیف وتحلیل وهم از داده های آماری.
رابطه پژوهش با آموزش:
هر چند بررسی ارتباط میان آموزش و پژوهش توسط مدرسان دانشگاه و نیز اعضای هیئت علمی دانشگاه به طور خاص موضوعی پرجاذبه و بحث انگیز است که تحقیقات متعددی را به دنبال داشته است، اما همان گونه که بیان می شود، تاکنون به عنوان معمایی حل نشدنی باقی مانده است. اهمیت تحقیق در آموزش و پرورش آنگاه بیشتر لمس می شود که نقش این دسته از علوم را در زندگی انسان و تکامل سعادت او ونیز تحول وسازندگی جامعه در ابعاد مختلف بررسی کنیم، چرا که محور و موضوع تحقیقات در این زمینه انسان است.
مطالب کاربردی :
طرح تحقیق همانند نقشه اولیه یک ساختمان است .پژوهش یک عمل یا ساختمان است. به این معنا که طرح تحقیق به فرد کمک می کند که دراجرای عملی تحقیق با بینشی روشن که از مطالب علمی بدست می آورد وهمچنین با مشخص کردن روشهای انجام مراحل کار مسیر را با راهنما طی کرده واز سردرگمی رهایی یابد،
عنوان : یکی از سخت ترین ودر عین حال بنیادی ترین مرحله هر پژوهش انتخاب موضوع یا عنوان است در نوشتن عنوان حتمأ از همان اول بایستی عنوانی انتخاب کند که معیار و مولفه سنجش متغیر درآن وجود داشته باشد.این معیار ها یا استاندارد است یا محقق ساخته. در انتخاب موضوع بهتراست به نکات زیر توجه شود:
- موضوع براساس میل ورغبت پژوهشگر باشد.
- موضوع جدید وبدیع باشد.
- مرتبط با رشته تحصیلی محقق باشد
- موضوع باید محدودقابل فهم وروشن باشد
- وبرای انتخاب موضوع می توان از پیشنهادهای پژوهشی استفاده کرد.
مثال :
* عنوان تک متغیره :بررسی میزان سواد اطلاعاتی اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد لامرد
* عنوان دو متغیره:بررسی تاثیر روشهای فعال تدرس بر یادگیری
* عنوان سه متغیره : بررسی رابطه بین چابکی سازمانی ، سلامت سازمانی بر اثربخشی مدیران سازمان آموزش و پرورش استان فارس
مقدمه :در مقدمه به بررسی کلیاتی در موردموضوع پرداخته می شود در واقع مدخلی است وجهت ورود به بیان مسئله اصلی پژوهش دراینجا محقق باید به تشریح متغیرهای اصلی تحقیق بپردازد و در مورد متغیرهایی که اختلاف نظر هست ییشتر بحث شود.به بررسی کلیاتی در مورد موضوع پرداخته می شود ومقدمه با بحث کلی در موردموضوع آغاز می شود وتا جایی که پیوند میان آن ومساله اصلی پژوهش است پایان می یابد.( 2تا3 صفحه)
بعنوان مثال اگر بخواهیم مقدمه ای برای موضوع بررسی عوامل موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان شهرستان لامرد در مقطع متوسطه بنویسیم بهتراست با مبحث آموزش وپرورش شروع شده وبه مبحث افت تحصیلی خاتمه یابد.
ضرورت و اهمیت موضوع : به بررسی چرایی انجام این موضوع درجامعه مدنظر پرداخته میشود. به زبان دیگربه متغیرها در قالب رابطه اشاره می شود.در اینجا پژوهشگر به این نکته اشاره میکند که تحقیقی که قرار است انجام شودچه فوایدی یرای جامعه داردوچه گرهی از مشکلات را باز می کند( 2تا3 صفحه)
بیان مسئله: دراینجا محقق بایستی ابعاد پژوهش ویا متغیرهای اصلی ودر برخی از موارد متغیرهای فرعی به طور کامل تشریح نماید.علت انجام تحقیق را با تأکید بر حل مشکلات مدنظر در جامعه اماری ارائه نماید و معمولأ در پایان بیان مسئله باید سوال تحقیقی گفته میشود.وبعنوان مثال اگر بخواهیم برای موضوع قبلی " بررسی عوامل موثر بر افت تحصیلی دانش آموزان شهرستان لامرد در مقطع متوسطه " عوامل را میتوان در چهار حیطه فرهنگی ،اجتماعی،اقتصادی ،سیاسی مورد بررسی قرار داد.و معمولاً آخر بیان مسئله موضوع تحقیق به صورت سوأل می آید. ( 2تا3 صفحه)
اهداف تحقیق :
• هدف کلی :
خود موضوع : اگر محقق بتواند در پایان موضوع راهکار یا مدل ارائه دهد دراینجا می تواند در ادامه هدف نامی هم از مدل ارائه شده ببرد.
مثال : موضوع :بررسی میزان سواد اطلاعاتی اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد لامرد
هدف کلی : بررسی میزان سواد اطلاعاتی اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد لامرد
• اهداف ویژه :
مؤلفه ها را به صورت ریز کرده و به صورت سوال در می آوریم.
* تاکید بر ارائه مؤلفه های سنجش متغیر و مولفه های استاندارد
اهداف جزیی :
- بررسي وضعيت سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي در زمينه شاخص
- بررسي وضعيت سواد اطلاعاتي اعضاي هيأت علمي در زمينه شاخص ICDL
- بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی اعضای هیئت علمی در زمینه¬ی میزان آشنایی و مهارت در استفاده از پایگاه¬های اطلاع رسانی (E-Journal).
- بررسي موانع توسعه سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي
- بررسی موانع تکنولوژیکی توسعه سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي
سوالات تحقیق :
• سوال اصلی : هدف کلی خود موضوع به صورت سوال در می آوریم.
مثال : وضعيت سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي بمنظور ارائه راهكارهاي پيشنهادي چگونه است؟
• سوالات ویژه : اهداف ویژه به صورت سوالی درمی¬آید.
* مثال : وضعيت سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي چگونه است؟
* وضعيت سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي در مورد شاخص ICCS چگونه است؟
* وضعيت سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي در مورد شاخص ICDL چگونه است؟
* وضعیت سواد اطلاعاتی اعضای هیئت علمی منطقه¬ی يك دانشگاه آزاد اسلامي در زمینه¬ی میزان آشنایی و مهارت در استفاده از پایگاه-های اطلاع رسانی (E-Journal) چگونه است؟
* موانع توسعه سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي چيست؟
* -موانع تكنولوژيكي توسعه سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي چيست؟
* موانع اقتصادي توسعه سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي چيست؟
* موانع ساختاري توسعه سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي چيست؟
* موانع فرهنگي توسعه سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي چيست؟
فرضیه ها : در یک طرح پژوهشی معمولأ یا سوال می آید یا فرضیه،
فرضیه معمولأ رابطه بین متغیر ها را بیان میکند و معمولأ در تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی ضرورت پیدا می کند.
موضوع : بررسی رابطه بین چابکی سازمانی ، سلامت سازمانی در مدیریت سازمان آموزش و پرورش استان فارس
فرضیه : بین سلامت و چابکی سازمانی در مدیریت سازمان آموزشی و پرورشی رابطه معنی داری وجود دارد.
* موضوع :بررسی وضعيت سواد اطلاعاتي اعضاي هيات علمي منطقه يك دانشگاه آزاد اسلامي
* فرضیه : سواد اطلاعاتی اعضای هیات علمی دانشگاه لامرد با جنسیت را بطه معنادار دارد.
* سواد اطلاعاتی اعضای هیات علمی با سابقه خدمت رابطه معنادار دارد.
* سواد اطلاعاتی با موانع اقتصادی رابطه معنادار دارد.
* سواد اطلاعاتی اعضای هیات علمی با موانع فرهنگی رابطه معنادار دارد.
نکته : در تحقیقات تک متغیری نیز اگر قرار باشد فرضیه داده شود اینجا فرضیه را به صورت تأثیر مثبت می آورتد مثال: . مولفه مدیریت دانش در اداره آموزش و پرورش لامرد اجرا می شود.
تعریف متغیر ها:
الف) تعاریف نظری: معمولا در تعاریف نظری متغیرهای اصلی از دید چند صاحب نظر بیان می شود. متغیرهای اصلی به متغیرهایی گفته می¬شود که روی آن اختلاف نظر باشد( بررسی وضعیت اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد)
ب) تعاریف عملیاتی :
دراین جا محقق بایستی عملأ تعیین نماید که متغیر و مؤلفه های مربوط به آن به چه نحو سنجیده و مورد ارزیابی قرار میگیرد. مثال : با توجه به این موضوع : دراین تحقیق ، محقق با استفاده از پرسشنامه چند سوالی به ارزیابی سواد اطلاعاتی اعضای علمی دانشگاه آزاد استان فارس می¬پردازدبرای مثال سواد اطلاعاتی برای این موضوع مولفه های آن نیز مشخص و تعریف شود :
ICCS یعنی چه؟
ICDL یعنی چه؟
پیشینه تحقیق : در اینجا بایستی تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از ایران را که بااین تحقیق ارتباط دارد پیدا نموده چکیده آن را بنویسید و معمولأ پیشینه ها در سایت های معتبر مثل SID و ایران داک پیدا می-شود.
برای جستجوی پیشینه تحقیق:
سعی شود در پیشینه تحقیق در صورت پیدا نشدن تحقیقات مرتبط خود موضوع تعدیل شوند و مؤلفه ها کمتر شود. در اینجا اگر تحقیقات مرتبطی پیدا نشد، مؤلفه ها را جستجو می¬کنیم پس مطلب مورد نظر قطعأ پیدا خواهد شد.
*** مهم *** در آوردن پیشینه ها از جدید به قدیم نوشته شود.
چکیده معمولأ در مجلات معتبر ، سایتها و کتابهای معبر پیدا میشود.
روش تحقیق : محقق در اینجا روش تحقیق را از نظر هدف و گردآوری داده بیان مینماید. معمولأ تحقیقات ما از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری توصیفی پیمایشی می¬باشد. در نوشتن روش تحقیق حتمأ باید منبع استناد شده ذکر شود.( یعنی باید آدرسی داده که فلانی گفته این روش تحقیق پیمایشی است).
روش گردآوری اطلاعات وداده ها:
دو نوع روش جمع آوری اطلاعات وجود دارد:
• روش ثبت اطلاعات (دراین روش محقق به جمع آوری مبانی نظری وپیشینه پژوهش از طریق کتابخانه ها واینترنت می پردازد.)
• پرسشنامه ها
ابزار گردآوری : در این موضوع محقق روش های گردآوری داده ها را مشخص می¬کند.
پرشنامه هایی که قرار است بعنوان ابزار جمع آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گیردباید پایا وروا باشد پایا بودن به این معنا که اگر پرسشنامه در شرایط یکسان چندین بار اجرا شود نتایج تقریبا یکسانی بدست آید که این کار نیز با اجرای چندین باره پرسشنامه وهمچنین اجرای آزمونهای از طریق برنامه های کامپیوتری (spss,…) قابل تشخیص می باشدبعنوان مثال.برای مشخص کردن پایایی می توان از آلفای کرنباخ استفاده کرد.
واما روایی بمعنای ابزار مورد استفاده چقدرمولفه مورد نظرما را مورد سنجش قرار می دهد .
مثال: برای گردآوری این داده ها یا پرسشنامه وجود دارد یا محقق ساخته در این قسمت روش تعیین در این پرسشنامه ذکر خواهد شد از طریق متخصصین بدست آمده است.
جامعه ونمونه وروش تعیین حجم نمونه وروش نمونه گیری :
* جامعه آماری را دقیقأ مشخص میکنیم.وحجم جامعه در صورت امکان بیان می گردد.جامعه شامل مجموعه ای از اعضای حقیقی یا فرضی است که نتایج پژوهش به آن انتقال داده می شود.
* نمونه گروهی از اعضای جامعه است که اطلاعات مورد نیاز پژوهش به کمک آن بدست می آیدروش نمونه گیری وحجم نمونه در اینجا بیان می شود. جهت تعیین حجم نمونه می توان از فرمول کوکران ویا جدول مورگان وکرجسی استفاده کرد.
فرمول کوکران :
n = Ntp(1-p)/Nd2+t2p(1-p)
N: حجم جامعه آماری
t : میزان آماره متناظر با 95درصد فاصله اطمینان خطا
d : حداکثر خطای برآورد
P : شکاف جمعیتی برای یک متغیرموثردر تحقیق
* انواع روشهای نمونه گیری :
• تصادفی ساده
• تصادفی منظم
• تصادفی طبقه ای
• روش نمونه گیری خوشه ای
• نمونه گیری داوطلبانه
روش تجزیه وتحلیل داده ها:
ودر این مرحله معمولا از آمار توصیفی واستنیاطی استفاده می گردد که آمار توصیفی شامل فراوانی ومیانگین میانه ومد.....وآمار استنباطی شامل آزمونهای tوخی دو.......وجهت استفاده از این آزمونها وتحلیل داده ها از نرم افزارspss استفاده می شود.
طرح تحقیق شامل :
1) عنوان
2) مقدمه
3) بیان مسئله
4) اهمیت وضرورت انجام پژوهش
5) اهداف
6) سوال ها
7) فرضیه
8) تعریف متغیرها
9) مبانی نظری
10) پیشینه تحقیق
11) بیان نوع پژوهش
12) روش گردآوری داده ها
13) ابزار گردآوری
14) نمونه گیری آماروروش نمونه گیری
15) روش تجزیه وتحلیل
16) فهرست منابع
اطلاعات
براي ارسال نظر، بايد در سايت عضو شويد.