ضرورت توجه به تکنولوژی های نوین در آموزش پرورش شهرستان لامرد
دکتر سید احمد هاشمی
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لامرد
hashemy.ahmad@yahoo.com
چکیده:وسایل آموزشی از نظر نقشی که در فرآیند آموزش ایفا می کنند از نظر صاحب نظران در دسته بندی های متفاوتی قرار می گیرند. عده ای از متخصصان و صاحب نظران آنهادر دو دسته وسایل آموزشی معیاری و وسایل آموزشی تسهیل کننده قرار می دهند.
وسایل آموزشی معیاری، وسایلی هستند که از فراگیر خواسته می شود که برای نشان دادن کارآیی آموخته هایش آن ها را شرح دهد، تفسیر کند، دوباره بسازد، یا مشخص کنند در واقع جزء فرآیند و معیارهای یادگیری هستند.
وسایل آموزشی تسهیل کننده جزء فرآیند یا معیار یادگیری نیستند. نقش اینگونه وسایل کمک به فراگیر برای درک بهتر مطلب می باشد. در ضمن، یادگیری از محیط آموزشی خارج می شود.
عده ای دیگر وسایل و مواد آموزشی را در دو دسته نورتاب و غیر نورتاب قرار می دهند. البته لازم به ذکراست که این گونه طبقه بندی هابه هیچ وجه دلیل برتری ورجحان آنهانسبت به هم نیست. بلکه بیشترین اهمیت یک وسیله در امر آموزش، چگونگی انتخاب و به کارگیری آن در فرآیند آموزش با توجه به امکانات، شرایط و موقعیت آموزشی است.
پس از تشخیص وتعیین محتوای مطالب آموزشی واهدافی که فراگیران بایدبه آنها نایل شوند.معلمان باید توجه و دقت خود را معطوف به مواد و وسایل آموزشی کنند. بنابراین لازم است که آنها اطلاعات کافی درباره این وسایل داشته باشند تا مناسبترین آنها را برای افزایش کارآیی آموزش و یادگیری فراگیریان انتخاب کنند. این مقاله با محور قرار دادن استفاده از تکنولوژی نوین در پی آن است که به نقش محوری وسایل آموزشی نوین در کیفیت آموزش پرورش شهرستان لامرد بپردازد.
واژگان کلیدی: تکنولوژی، آموزش، پرورش، کیفیت، وسایل کمک آموزشی.
مقدمه: مسلم است که یک رسانه آموزشی بدون در نظرگرفتن اینکه چرا و چگونه باید آنرا بکار برد انتخاب نمی¬شود. انتخاب وسیله باید بر اساس روشها و امکاناتی که در یک مجموعه آموزشی وجود دارد انجام بگیرد. (میری،مترجم،1385،ص234). به تناسب مفروضاتی که برای به کارگیری وسایل در ذهن داریم رسانه¬ها انتخاب می شوند. معلم خوب، محتوای درس رابرای تشخیص مواردیکه که نیازبه استفاده ازمثال، تصویر و یا توضیح بیشتر دارد مطالعه و بررسی می کند. هیچ گاه یک رسانه نمی تواندجای معلم رابگیردوکاراوراخیلی آسان کند.بلکه این وسایل تنها به معلم کمک می کند که بهتر درس بدهد و در زمان کوتاه تری مطالب را به فراگیریان تفهیم نماید.در انتخاب رسانه ها باید دقت شود که اگر مطالبی که به وسیله رسانه ارائه می شوند مثال هایی از مفاهیمی باشند که به فرآیندیادگیری او کمک می کنند؛به طور کلی دیدن سبب می شودکه فراگیران رابطه میان بسیاری از مطالب را که با خواندن تنها به آسانی درک نمی شود بفهمند و وقتی حقایق ومفاهیم به صورت دیداری ارائه شوند توان یادگیری عمیق تر می شود.
عوامل موثر در لزوم کاربرد تکنولوژی آموزشی1. هماهنگی و همکاری نظام آموزشی با پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی
2. رفع ،کاهش و پیشگیری از افزایش مسائل و مشکلات نظام آموزشی
3. مشارکت وفعالیت هرچه بیشترحواس فراگیران درجریان آموزش به منظورتحقق یادگیری بنیادی و مؤثر معلم بایستی به مجموعه عوامل زیر در انتخاب تکنولوژی مناسب توجه نماید:
1. هدف های آموزشی
2. ویژگی های فراگیران
3. فنون تدریس
4. محرک های موردنیازموضوع درسی
5. شرایط علمی
فواید استفاده از مواد و تکنولوژی آموزشی1. تکنولوژی می تواند آموزش و یادگیری را انفرادی کند.
2. راه حل لازم را برای طراحی شرایط ارائه دهد که از همه روشها نزدیکتر شود.
3. دسترسی به فرهنگ آموزش رابه طوریکسان برای همه میسرمی سازد.
4. تکنولوژی یکی از موثرترین وسیله¬ها برای تحقق اهداف است.
5. تکنولوژی در جستجوی حلقه¬های گمشده¬ای است تا بتواند بوسیله آنها رشته¬های وسیع و گسترده از علوم و دانش را به هم متصل نماید.
6. وسیله آموزشی راهی است مطمئن برای بهره بردن و ایجاد تغییر در وضعیت موجود.
بنابراین مدیران بایستی به تکنولوژی آموزشی مدارس به منظور ارتقاء کیفیت تدریس معلمان و جهت یادگیری آسان و بهتر فراگیران، توجه ویژه¬ای کنند.
آنها می¬توانند از افراد متخصص درلیست تکنولوژی یاسمعی بصری مدارس استفاده کنندوبه کارمعلمین که ازتکنولوژی آموزشی بهینه استفاده می نمایند ارج نهند. همچنین با اختصاص دادن بودجه های خاص دروزارت خانه ها به امرتکنولوژی مدارس ومراکزدانشگاهی کشوروتشکیل کنفرانسها و میزگردهای برگزاری کلاس ها،برگزاری کلاس های ضمن خدمت کوتاه مدت برای اساتید و معلمان با موضوعات تکنولوژی و مواد آموزشی در جهت یادگیری بهتر و عمیق تر کردن آن موثر واقع شوند.
استفاده از تکنولوژی جدید در امر آموزشفناوری اطلاعات سالهاست که در کشورهای پیشرفته به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای توسعه مورد استفاده قرار گرفته است. تغییر و تحولات سریع محیطی در عصر اطلاعات همه سازمانها و نهادهای بشری از جمله آموزش و پرورش را با چالشهایی از قبیل جهانی شدن، رقابت شدید، کمبود منابع و نوسانات غیر قابل پیش بینی رو به رو ساخته است. آموزش و پرورش به ناچار برای مقابله با این وضعیت نیاز به اصلاحات، سازماندهی مجدد و استفاده از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات دارد. با توجه به اهمیت و مزایای خصوصی و عمومی فن آوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش و پرورش می تواند نقش عمده ای در کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایفا نماید. لذا به منظور تبدیل فن آوری اطلاعات و ارتباطات به فرهنگ عمومی نیاز به بررسی این موضوع با تفکر سیستمی در آموزش و پرورش، زمینه سازی جهت استقرار مدارس مجازی و هوشمند، تعامل، هماهنگی و همکاری تمام نهاد ها و سازمانهای دولتی، مشارکت بخش خصوصی، تدوین قوانین و استراتژی های جامع، و . . . می باشد. که رعایت این راهکارها منجر به کارآیی و اثر بخشی نظام آموزشی، برابری فرصت های آموزشی برای همه در تمام سطوح تحصیلی، پیشرفت کیفی و کمی تعلیم و تربیت، ایجاد روحیه پژوهشی در معلمان و فراگیران، تقویت خود نظارتی، پرورش قوه ادراکی و تصمیم گیری، تربیت نیروی باسواد اطلاعاتی و کارآفرین و پیشگیری از فرار مغزها خواهد شد.
با رشد روند جهانی شدن و توسعه روز افزون فن آوری اطلاعات و ارتباطات، همه ابعاد زندگی بشر با تغییر و تحولات سریع روبه رو شده است. آموزش و پرورش نیز بعنوان یک نهاد آموزشی شدیداً تحت تاثیر این تحولات قرار گرفته است و اگر نتواند خود را با این تحولات هماهنگ و همگام کند؛ بقا و حیات آن به خطر خواهد افتاد. فن آوری اطلاعات و ارتباطات در طی زمان کوتاه به یکی از اجزای اساسی جامعه مدرن تبدیل شده است. اینک بسیاری از کشورها به موازات خواندن، نوشتن و حساب کردن، درک فن آوری اطلاعات و ارتباطات و تسلط بر مهارتها و مفاهیم پایه فن آوری اطلاعات و ارتباطات را بعنوان بخشی از هسته مرکزی آموزش و پرورش مورد توجه قرار داده اند. این تکنولوژی با قدرت بالا در پردازش، ذخیره و انتقال داده ها و اطلاعات توانسته است ماهیت روشهای یادگیری و اطلاع رسانی را تغییر دهد و امکانات مناسبی را برای ارایه خدمات آموزشی بدون محدودیت زمانی و مکانی فراهم آورد. آموزش و پرورش برای تطبیق با شرایط جدید نیاز به تجدید ساختار و تجدید نظر در چشم انداز و خط مشی های خود دارد و بدون استفاده مناسب از تکنولوژی اطلاعاتی و ارتباطی، چنین تجدید ساختاری امکان پذیر نیست و ضرورت دارد در کشور بزودی بستر لازم برای اجرا و توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در موسسات آموزشی فراهم گردد(هاشمی، نادری،شریعتمداری و سیف نراقی،1387،ص55).
نگرش سیستمی نسبت به فن آوری اطلاعات و ارتباطاتآموزش و پرورش فعالیتی است مداوم، جامع و برای همه، برای رشد و تکامل انسان، غنای فرهنگ و تعالی جامعه (فیوضات20: 1373) از جمله نشانه های انسان پرورش یافته، داشتن مهارت ادراکی است؛ مهارت ادراکی را نمی توان با یک دوره آموزش ایجاد کرد بلکه فکر فرد باید تغییر کند تفکر سیستمی، اساس این مهارت محسوب می شود و از طریق تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات،مهارت ادراکی ایجاد وپرورش می یابد
شکل زیر، نگرش سیستمی به تاثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر هر یک از عوامل و عناصر نظام آموزشی را نشان می¬دهد.
فراگیر و فن آوری اطلاعات و ارتباطاتاز آنجا که فراگیران یکی از عوامل اصلی جریان تربیتی محسوب می شوند بنا بر این باید طوری تربیت شوند که با تفکر، زمینه پویایی خودشان و جامعه را فراهم نمایند در این زمینه مجمع نظارت بر برنامه های درسی مهارتهای مورد نیاز فراگیران در قرن 21 را بدین صورت اعلام کرده است: (جاریانی، 2: 2001)
سواد فناوری اطلاعات
تفکر خلاق
توانایی ایجاد ارتباط با دیگران
توانایی انجام کار گروهی به صورت رو در رو یا از راه دور
توانایی ایجاد محصولات با کیفیت (تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات زمینه برقراری مهارت ارتباط کلامی،کتبی،نمایشی و مهارت استفاده از اطلاعات را در فرد ایجاد می کند(سرمقاله90: 1380)
بنا براین جهت دستیابی به مهارتهای فوق استفاده از فن آوری اطلاعات امری ضروری است، زیرا فن آوری اطلاعات و ارتباطات یادگیری را بر عهده فراگیر می گذارد همچنین برنامه های آموزش انفرادی تسهیل می شود، سیستم آموزشی از حالت عمودی به وضعیت شبکه ای تبدیل شده و یادگیری به صورت شکل گیری فعال مفاهیم تعریف می شود. دانش آموز مسئولیت بیشتری در قبال یادگیری خود به عهده می گیرد.
تجهیزات، منابع و فن آوری اطلاعات و ارتباطاتمحیط یادگیری درکنار فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، نیاز به تسهیلات و منابع خاصی دارد. تسهیلات شامل زیر ساختهای اساسی شامل سیم کشی برق، رایانه، کتابخانه های مجهز و دیجیتالی، دسترسی به اینترنت، روشنایی، دستگاه تهویه، فضا، مکان و . . . میباشد. لذا در این زمینه باید به زیر توجه نمود:
تجهیز کلاسهای بیشتر با زیر ساختار مقدماتی و پیشرفته اطلاعاتی
گسترش دسترسی به امتیاز پایگاههای نرم افزاری، از جمله ابزارهای بهتر برای ساخت مواد آموزشی
خلق محیط های چند رسانه ای جدید و انعطاف پذیر برای یادگیری
تدریس، یادگیری و فن آوری اطلاعات و ارتباطات
فناوریهای جدید یادگیری می تواند تعلیم و تربیت را از طریق روشهای ساختاری و نظام مند تحت تاثیر قرار دهند. روشهای تدریس و یادگیری سنتی معمولاً بر عدم فعالیت فراگیران گرایش دارند.سبکهای یادگیری در بین فراگیران از تنوع بسیار برخوردار است: سبک دیداری شنیداری، حرکتی که هر دانش آموز با توجه به عادت یادگیری منحصر به فرد خود یکی را انتخاب می کند. فن آوری اطلاعات و ارتباطات با انعطاف پذیری خاص خود، توانایی به کارگیری روشهای مشارکتی، انفرادی، صوت و تصویر، شبیه سازی، مسافرت مجازی، مدلسازی، بازدید از موزه¬ها را بصورت مجازی فراهم می¬کند ((www.ed.Gov/offices/As/final/Rport.2000.
کاربردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تدریس:از طریق به کار بردن فن آوری اطلاعات و ارتباطات معلم می تواند به منابع مورد نیاز برای تدریس دست یابد.
به کار بردن رایانه به جای تخته سیاه در کلاس: به این معنا که مطالب درون رایانه از طریق وسایل خاص به روی پرده ای بزرگ در جلو کلاس نمایش داده می شود. یکی از مزایای این کار عوض کردن سریع مطالب روی پرده نسبت به تخته سیاه است.
سیستم یادگیری منسجم: یکی دیگر از جنبه های کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در زمان کنونی سیستم های یادگیری منسجم است. چنین سیستمهایی از قسمت هایی برای دریافت و واکنش دادن به پاسخ های افراد و سیستم مدیریتی تشکیل شده است. این سیستمها تمامی پاسخهای فراگیران را ضبط می کند و یک گزارش کاملی از پیشرفت فراگیران فراهم می نماید.
به کارگیری شبکه اینترنت در انجام دادن پروژه های فراگیران : از طریق اینترنت، فراگیران می توانند به منابع مورد نیاز برای انجام دادن پروژه هایشان دست پیدا کنند. همچنین فراگیران اجازه دارند با فراگیران مدرسه و کشورهای دیگر به منظور جمع آوری اطلاعات ارتباط برقرار نمایند.
پژوهش و فن آوری اطلاعات و ارتباطاتیکی از کیفیتهای بیانگر انسان پرورش یافته این است که آنان روحیه پژوهشگری داشته باشند، بوجود آوردن چنین کیفیتی را با کلاس آموزش رسمی نمی توان ایجاد کرد.(سلطانی،58: 1378) ولی از طریق پیاده سازی ساختار فن آوری اطلاعات، افراد به آن مجهز می شوند. اطلاعات خمیرمایه و اساس تحقیقات است، زمانی که فن آوری اطلاعات و ارتباطات به راحتی اطلاعات را در اختیار افراد قراردهد و یا فن آوری اطلاعات افراد را احاطه کرده باشد؛ آنها به شکل ساختاری و خود جوش رو به سوی تحقیق و پژوهش آورده و روحیه پژوهشگری تقویت می شود.
پژوهش الکترونیکی موجب تقویت روحیه پژوهشی فراگیران و معلمان می گردد. تبدیل شدن کتابخانه های مدارس به کتابخانه های الکترونیکی و مجازی زمینه دستیابی آنان را به انبوه اطلاعات از داخل و خارج کشور فراهم می آورد. اشتراک مجلات الکترونیک توسط مدارس فرصت مناسبی رادراختیارشان قرارمی دهد.بنا براین فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ابعاد زیربه تقویت روحیه پژوهشی معلمان وفراگیران کمک می کند:
1. توانمندی به کار گیری اطلاعات در فراگیران تقویت می شود.
2. توانایی انتخاب اطلاعات تقویت می شود.
3. قدرت شناخت فراگیران و . . . تقویت می شود.
4. فراگیران، معلمان و مدیران نسبت به اطلاعات حساس می گردند.
5. پژوهش گروهی شکل می گیرد.
شکل زیر، نحوه تعامل تکنولوژی اطلاعات و انگیزه بکار گیری آن را در تقویت روحیه پژوهشی را نشان میدهد(سلطانی،43: 1377)
همانطور که در نمودار نشان داده شده است، زمانی که فن آوری اطلاعات و ارتباطات ضعیف و انگیزه به کارگیری آن نیز کم باشد روحیه تکرار مطالب قبلی حاکم و در حالتی که فن آوری اطلاعات قوی و در دسترس و انگیزه به کار گیری آن کم باشد روحیه پژوهش به لحاظ هجوم اطلاعاتی شکل می گیرد و زمانی که انگیزه به کار گیری اطلاعات زیاد ولی تکنولوژی اطلاعات ضعیف باشد، روحیه پژوهشی عقیم می ماند. در حالت مطلوب تکنولوژی اطلاعات قوی و انگیزه زیاد روحیه پژوهشی را در معلمان و فراگیران کاربردی می نماید. لذا برای اینکه معلمان و فراگیران به تحقیق و پژوهش بپردازند، باید هم زمنیه استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات وجود داشته باشد هم اینکه انگیزه لازم را داشته باشند. اما در آموزش و پرورش به دلیل اینکه فن آوری اطلاعات و ارتباطات ضعیف و انگیزه به کار گیری آن نیز به دلیل عدم آموزش و زمینه سازی کم است، مشاهده می کنیم که روحیه پژوهشی حاکم بر معلمان و فراگیران، روحیه تکرار مطالب قبلی و قدیمی است. پس باید اعتبارات لازم جهت استقرار فن آوری اطلاعات و ارتباطات تامین گردد و از طریق برگزاری کلاسهای آموزشی انگیزه لازم در فراگیران و معلمان ایجاد نمود.
مدیریت و فن آوری اطلاعات و ارتباطاتاگر به این سخن هربرت سایمون توجه کنیم که مدیریت همان تصمیم گیری است به اهمیت و نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مدیریت پی خواهیم برد، چرا که تصمیم گیری فرایندی است که در آن اطلاعات نقش مهمی دارد، یعنی بایستی اطلاعات مورد نیاز تصمیم گیری فراهم شود تا بتوان اطلاعات را ترکیب و تصمیم گیری نمود و فناوری اطلاعات موجب می گردد که افراد از بین اطلاعات تولید شده، اطلاعات مربوط به تصمیم مورد نیاز را انتخاب، پردازش و مورد استفاده قرار دهند.تحقیقات نشان داده است که آموزش افراد برای استفاده از تکنولوژی اطلاعات در اثر بخشی مدیریت آنها ضروری است و کسب مهارتهای کاربردی تکنولوژی نوین برای افراد سودمند بوده ومی تواند بر تصمیم گیری آنها تاثیر بسزایی داشته باشد. با توجه به این موارد، فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ابعاد زیر به تقویت مدیریت (تصمیم گیری) کمک می کند:
مساله یابی و فرصت یابی که سنگ بنای تصمیم گیری استراتژیک است سریعتر و دقیق تر انجام می شود.
برنامه ریزی جامع و بهتر تدوین می شود.
کیفیت تصمیمات افزایش می یابد.
زمان تصمیم گیری به حد اقل می رسد.
خطای مدیران در شبکه پردازش اطلاعات سازمانی کاهش می یابد.
گرایش به سمت فرصتهای تصمیم گیری عقلایی به وجود می آید که در شکل زیر نشان داده شده است.
شکل زیر، سیستم تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات را نشان می¬دهد.
( asp.http://www.imi.ir/tadbir/tadbir-138/article-138/8)
محیط و فن آوری اطلاعات و ارتباطاتنحوه تعامل معلمان و فراگیران و نحوه اداره مدرسه برای یادگیری و پذیرش فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، بخشی از فلسفه یادگیری است، و از طرف دیگر مشارکت جامعه ممکن است والدین، خانواده ها، بنگاهها، صنعت، موسسات دولتی، سازمانهای اجتماعی، مذهبی، حرفه ای و . . . را در بر بگیرد. در ضمن نباید از تاثیر محیط بین المللی غافل بود، و نکته مهمتر اینکه پذیرش فرهنگ فن آوری اطلاعات و ارتباطات در اجتماع بر فرهنگ و جو مدرسه اثر گذاشته و در نهایت محیط و فلسفه ها اساساً چگونگی ادغام فن آوری اطلاعات و ارتباطات را در یک مدرسه مشخص می نماید.
برونداد(فراگیران با سواد و متفکر) و فن آوری اطلاعات و ارتباطاتقابلیت ها، مفاهیم و مهارتها سه نوع متفاوت از دانش مقدماتی تبحر در فناوری اطلاعات، بیانگر ابعاد متفاوتی هستند، یعنی هر فعالیتی که ملازم با فناوری اطلاعات باشد مستلزم عناصری از هر نوع از این دانش ها خواهد بود. یادگیری مفاهیم و مهارتهای فن آوری اطلاعات و ایجاد قابلیت های فکری مربوط به آن بدون داشتن تفکر سیستمی و عطف به یکدیگر امکان پذیر نیست.اگر به دید سیستمی به مساله نگاه کنیم متوجه می شویم که تبحر در فن آوری اطلاعات و ارتباطات با تلفیق مهارتها، مفاهیم، و قابلیت ها با یکدیگر و ایجاد یک درک و دریافت کار آمد از فناوری اطلاعات، فراگیران و شهروندان را قادر می سازد که از فن¬آوری اطلاعات برای حل مسائل شخصی خود بهره گیرند و دانش فناوری اطلاعاتی خود را در وضعیت های نو به کار بندند این تلفیق، عنصر اساسی یادگیری فراگیران در دراز مدت است که در نهایت منجر به تولید دانش، فراگیران با سواد اطلاعاتی، خلاق، کارآفرین شده که نتیجه محوری آن جلوگیری از فرار مغزها خواهد بود.
بازخورد و فن آوری اطلاعات و ارتباطاتبسیاری از سیستمها، خود گردان یا خود تنظیم شونده¬اند. آنها چنان خود را تنظیم و سازگار می کنند که بتوانند برونداد خاص خود را تولید نمایند. (علاقه بند،193: 1381) تاثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر ارزیابی، به معلمان امکان می دهد تا سطح سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات فراگیران و توانایی آنها را در کاربرد آنچه از فناوری اطلاعات و ارتباطات و سایر موضوعات آموخته اند گزارش کنند. فراگیران مسئول ارزیابی مداوم خود می باشند تا با آگاهی یک برنامه درسی شخصی را که با شیوه های یادگیری مورد علاقه شان متناسب است تدوین نمایند. ارزیابی برای فراگیران و معلمان از اعتدال خاصی برخوردار می شود و یک دید کلی از تمامیت فراگیران در برنامه درسی ارائه می شود. فراگیران پرونده و سوابق کاری خود را روی شبکه نگهداری می¬کنند و موفقیت ها و سبکهای یادگیری ترجیحی آنها برنامه درسی و خط مشی مدرسه را تنظیم می کند. ارزیابی فراگیران و کارکنان نشان دهنده مدیریت یادگیری مدرسه است.( حیدری تفرشی ، یوسفی سعیدآبادی و خدیوی،212: 1381)
با توجه به اهمیت خود ارزیابی و خود نظارتی، فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ابعاد زیر به تقویت خود نظارتی کمک می کند:
1. سرعت دسترسی به اطلاعات را زیاد می کند.
2. بازخورد سریع اطلاعاتی فراهم می کند.
3. اصلاحات و تغییر دانش به راحتی انجام می شود.
4. میزان انحراف از استانداردها مشخص می شود.
5. دانش آموز و معلم نقاط ضعف خود را کشف می کنند.
6. دانش آموز و معلم نقاط ضعف خود را خوب مدیریت می کنند.
با این دید، ورود فن آوری اطلاعات و ارتباطات به آموزش و پرورش نیز به صورتی است که با کنترل و نظارت دقیقی که انجام می شود برونداد خاص خود یعنی دانش آموز متفکر و کارآفرین تولید خواهد نمود.
فناوری اطلاعات و ارتباطات عبارت از شبکه های مدیریت تولید، پردازش،توزیع و مصرف بهینه اطلاعات به منظور افزایش کارایی سیستم است، که در بسیاری از فرصت های جدید آموزشی یک عنصر توانبخش شمرده می شود. چنانچه با نگرش سیستمی به بررسی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش بپردازیم این نکنه به وضوح آشکار می گردد که فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی اجزا و عوامل دروندادی، فرایندی و بروندادی آموزش و پرورش تاثیر بسزا و مثبتی دارد، که ضمن توجه به تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تک تک اجزاء باید اثر آن بر کل سیستم آموزشی مورد اهتمام جدی قرار گیرد و بر ای رفع مشکلات و موانع مربوط به گسترش و استقرار فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش نیاز به تدوین قوانین جامع و استراتژیک، هماهنگی و تعامل سایر سازمانها و وزارتخانه ها، مشارکت بخش خصوصی، تربیت نیروی متخصص، حمایت مالی و گسترش شبکه مخابراتی می باشد، که در نهایت منجر به برابری فرصت های آموزشی و دستیابی به تعلیم و تربیت برای همه در تمام سطوح، پیشرفت کیفیت آموزش و پرورش، اثر بخشی و کارآیی نظام آموزشی، تقویت خود نظارتی، جلوگیری از فرار مغزها و تربیت نیروی کارآفرین خواهد شد.
شورای بررسی برنامه های آموزشی و درسی ژاپن در پاسخ به شورای مرکزی آموزش و پرورش ژاپن در مورد فناوری اطلاعات و ارتباطات در جولای 1998 محور های اساسی اصلاح برنامه های درسی را اعلام کرد . برخی از مهمترین محورهای برنامه اصلاحی اعلام می گردد:(سرکار آرایی67: 1381)
1- کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایندیادگیری
2- تاکید بر مهارتهای بهره گیری از دانش واطلاعات و گذر از انتقال اطلاعات و آموزش چگونگی یادگیری
3- گنجاندن واحد های آموزشی و درسی فناوری در موضوعات گوناگون درسی جهت بهره گیری از مهارت های کار با کامپیوتر مثل اقتصاد فناوری اطلاعات و خانواده
4- بکارگیری توانایی های شبکه جهانی اینترنت در فرایند یادگیری
5- ایجاد امنیت برای فراگیران در شبکه جهانی اینترنت
6- بهره گیری و بکارگیری برنامه¬های درسی اجباری در ارتباط با دانش فناوری اطلاعات و ارتباطات در مقاطع آموزشی
7- کارایی حرفه ای آموزگاران ، هنگام با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات
در دسامبر 1998 دولت ژاپن موسسه مجازی را تاسیس کرد هدف این موسسه ، بررسی و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش ، دولت ، پروژه های خدماتی و تولیدی و... بود . گزارش وزارت آموزش و پرورش و اطلاعات به عنوان ابزاری کارآمد برای افزایش کیفیت منابع در سال 1999 نشان می دهد که ژاپنی ها در مورد توسعه و فناوری در دوران پسا صنعتی، بهبود کیفیت زندگی ، افزایش توانایی بر پایه مولفه های فناوری اطلاعات وارتباطات جایگاهی ممتاز در جهان بدست آورده اند(مانبوشو،20: 2000) در این قسمت بر پایه تجربیات ارزنده کشور های دیگر به ارائه مجموعه پیشنهادهایی جهت توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش شهرستان لامرد پرداخته می شود. استفاده از مجموعه پیشنهادهای ذیل جهت توسعه کیفی نظام تربیتی لامرد می تواند کار ساز باشد.
الف) مدرسه مجازی1:
مدرسه مجازی، یک واحد آموزشی است که از طریق استفاده از رایانه، خطوط و ارتباط اینترنتی سعی دارد آموزش را به یادگیرندگان ارائه نماید که تا حدود زیادی مشابه آموزش رودر رو باشد. در این مدارس دروس مختلف از راه دور از طریق شبکه جهانی اینترنت به فراگیران ارائه می شود. فراگیران این مدرسه از تمام کشورهای دنیا هستند که می توانند با یکدیگر تبادل دانش داشته باشند، در این سیستم به حضور فیزیکی معلم و دانش آموز نیازی نیست، به غیر از دروس با شیوه کنفرانس تلویزیونی2 که نیاز به حضور در پشت رایانه و زبان خاصی است بقیه دروس می تواند در هر زمانی بر اساس خواست دانش آموز دریافت شود. در این شیوه برای عوامل مختلف مانند مدیر، معلم، فراگیران، ثبت نام، انتخاب درس، ارزشیابی، ارتباط با معلم و همکلاسی ها و کتابخانه دیجیتال تعریف خاصی شده است.
ب) مدرسه هوشمند1
به مدرسه ای اطلاق می شود که خصوصیت تدریس رو در رو و همچنین فعالیتهای از راه دور را یکجا با هم دارد. بدین صورت که آموزش فراگیران پس از حضور در کلاسی درس(البته ارائه درس نیز با استفاده از فناوریهای نوین از قبیل سی دی ، برنامه های رایانه ای، جستجو در شبکه های بین المللی، داخلی، رسانه های دیگر علاوه بر کتب درسی) انجام می گیرد. فراگیران ادامه فعالیت های کلاسی را با گذراندن وقت خود در کتابخانه های مجازی، سایتهای اطلاع رسانی و بانکهای اطلاعاتی پیگیری می نمایند. و با تشکیل گروههای تحقیق، پروژه های کلاسی را به پیش می برند. و مهمتر اینکه والدین بیشتر در فعالیت یادگیری مشارکت می نمایند. (Http://www,Telekon.smart.schol.mht.2004)
ج) سیستم مدیریت یادگیری2(فتحیان و مهدوی نور،123: 1386)
این سیستم جهت نظارت برآموزش فراگیران می باشد و اموری مانند انتخاب واحد ، ثبت نام ، جمع آوری اطلاعات در مورد پیشرفت تحصیلی فراگیر، امتحانات و سیستم ارزشیابی از جمله وظایفی است که از طریق این سیستم انجام می گیرد.
د) سیستم مدیریت محتوای یادگیری5 :(همان منبع)
این سیستم به مدیریت مطالب و برنامه درسی می پردازد که باید به فراگیر منتقل کرد از طریق این سیستم می توان برنامه درسی را با توجه به شرایط جدید ،حذف یا اصلاح کرد و فراگیر می تواند محتوای مد نظر را تقاضا کند که در این سیستم ارائه می شود.
دریافت نمودار ها :
دریافت